Styl zakopiański – styl narodowy?
Styl zakopiański to unikalny styl architektoniczny, który powstał pod koniec XIX wieku w Zakopanem, na Podhalu. Jego twórcą był Stanisław Witkiewicz, malarz, ilustrator i publicysta, który dążył do stworzenia nowoczesnej polskiej architektury narodowej, czerpiąc inspirację z tradycyjnej sztuki góralskiej. Witkiewicz, zafascynowany kulturą i sztuką Podhala, postanowił stworzyć styl, który łączyłby elementy architektury góralskiej z ówczesnymi trendami secesyjnymi. Stanisław Witkiewicz, choć nie był architektem z wykształcenia, zdołał wypracować spójny i oryginalny styl architektoniczny. Jego projekty, takie jak wille „Koliba” (1892), „Pepita” (1893), „Oksza” (1895) oraz dom „Pod Jedlami” (1897), stały się ikonami stylu zakopiańskiego
Styl zakopiański charakteryzuje się kilkoma unikalnymi cechami:
- Wysokie kamienne podmurówki: Budynki stawiano na wysokich podmurówkach z łamanego kamienia, co pozwalało na umieszczenie w ścianie piwnicy okien zakończonych łukowym nadprożem
- Drewniane ściany: Ściany budowano z drewnianych płazów, czyli pni przeciętych wzdłuż na pół, układanych na zrąb
- Spadziste dachy: Dachy były strome, kryte gontem, często zdobione pazdurami i słoneczkami
- Dekoracyjne elementy: Witkiewicz wykorzystywał wiele ozdób charakterystycznych dla podhalańskiego budownictwa, takich jak rzeźbione motywy roślinne na wystających płazach
- Werandy i wyględy: Charakterystyczne były również odkryte werandy wspierane na łukach kamiennej podmurówki oraz małe pokoiki na poddaszu, nazywane wyględami
Wnętrza w stylu zakopiańskim są przestronne, jasne i wygodne. Dominującym materiałem jest drewno, które znajduje się na ścianach, podłogach, a nawet sufitach. Powałę często zdobią drewniane bale
Centralnym punktem pomieszczeń jest duży, murowany kominek, który cechuje się prostotą formy. Meble są solidne, rzeźbione z drewna i utrzymane w ludowej estetyce.
Motywy dekoracyjne w stylu zakopiańskim czerpią z tradycyjnej sztuki góralskiej. Przeważają motywy roślinne, zwierzęce i geometryczne, ręcznie rzeźbione w drewnie
Charakterystyczne są również kute elementy metalowe, takie jak lampy z miedzianymi kloszami zdobionymi roślinnymi i zwierzęcymi wzorami
O stylu zakopiańskim rozmwaiają Aldona Mioduszewska i Krzysztof Majewski w Domowej Galerii Stylu, w Radio RAM.
Zdjęcie wnętrza willi Koliba autorstwa Michała Zielińskiego
O audycji
Domowa Galeria Stylu to audycja inna niż wszystkie, opowiada o designie lekko i z pasją. I z autentycznej pasji powstała. Aldona Mioduszewska z Galerii Wnętrz Domar od lat wykłada historię designu na Uniwersytecie Wrocławskim. To właśnie niesamowite historie przedmiotów codziennego użytku, wplecione w historię ludzkości, stały się kanwą rozmów Aldony z dziennikarzem Radia Ram, Krzysztofem Majewskim.
Domowa Galeria Stylu w Radiu RAM to cykliczna audycja, której możecie posłuchać co środę po 9.00 i po 17.00. Aldona i Krzysztof spotykają się w by snuć opowieści o wzornictwie, kultowych przedmiotach i znanych projektantach.
Czytaj więcej
