Kobiece oblicze designu – część 2

Znakomitych projektantek współczesnych jest wiele, przebojem wdarły się do zmaskulinizowanego świata i udowodniły, że kreatywność i determinacja połączone z talentem to mieszanka piorunująca. Poznajcie trzy pokolenia prawdziwych primadonn na scenie designu.Wychowane w różnych kręgach kulturowych poświęciły się architekturze i wzornictwu a o ich prace  biły się (bo Zaha Hadid już nie zyje) i bija wielcy i mali tegpo świata.

Zaha Hadid

Zaha Hadid , urodzona Bagdadzie brytyjska architektka i projektantka, zwana „diwą architektury”. W 2004 roku stała się pierwszą kobietą uhonorowaną Nagrodą Pritzkera, nazywaną „architektonicznym Noblem”. Jest także dwukrotną laureatką nagrody Stirlinga z 2010 i 2011 roku oraz  zdobywczynią Royal Gold Medal przyznawanego przez Royal Institute of British Architects (RIBA) – także jako pierwsza kobieta architekt. Początkowo studiowała matematykę na Uniwersytecie Amerykańskim w Bejrucie, ale po przeprowadzce do Londynu zaczęła studiować architekturę na Architectural Association School of Architecture (AA), która stanowiła mekkę dla wszystkich zainteresowanych architektura progrezywną.

Była architektką, która przesuwała granice bryły i przestrzeni, wprowadzała do nich dynamizm i biomorficzny nerw. Często mawiała: „Istnieje 360 stopni, po co więc ograniczać się do jednego?” (ang. “There are 360 degrees, so why stick to one?”). Mimo, że początkowo jej opływowe, niemal kosmiczne projekty nie znajdowały uznania, była konsekwentna a swoje prace wspierała najbardziej zaawansowanymi technologiami. Powstawały więc obiekty, meble a nawet biżuteria  łączące w sobie lekkość, płynność i transparentność. W architekturze z wdziękiem łączyła różne materiały: szkło, plastik, blachy tytanowe czy stal. I wreszcie rzeczywistość dorosła do jej dynamicznych prac.Zaha nie tylko stworzyła niezapomniane budowle, ale i doczekałą się wielkich retrospektywnych wystaw w najbardziej prestiżowych muzeach świata by wymienić MoMA, Muzeum Guggenheima oraz Deutsches Architekturmuseum.

Pośród jej najbardziej rozpoznawalnych budowli znajdują się Mind Zone w Millennium Dome w Greenwich (1999), skocznia narciarska Bergisel w Innsbruck’u (2002), Aquatics Centre w Londynie (2012) zbudowane na Igrzyska Olimpijskie, Heydar Aliyev Center w Baku (2012),

czy Lois and Richard Rosenthal Center for Contemporary Art w Cincinnati (2003). To ostatnie było pierwszym muzeum w Stanach Zjednoczonych zaprojektowanym przez kobietę.

W 2010 roku, niezwykły  projekt Hadid dla MAXII, muzeum sztuki nowoczesnej i architektury w Rzymie, zdobył Royal Institute of British Architects Stirling Prize za najlepszy budynek.

Tą samą nagrodą została uhonorowana następnego roku za Evelyn Grace Academy, budynek szkoły średniej w Londynie. W 2014, jej projekt na Heydar Aliyev Center, centrum kultury w Baku, wygrał nagrodę Design of the Year, londyńskiego Design Museum.

Zaha Hadid była znana nie tylko z architektury, była także wziętą projektantką wnętrz. Jej meble charakteryzowały się płynnymi i organicznymi kształtami, które były inspiracją dla wielu projektantów i projektów zarówno  architektonicznych, jak i związanych z wzornictwem przemysłowym.

Jednym z najbardziej znanych projektów mebli Zahy Hadid jest seria mebli Moon System, zaprojektowana dla włoskiej marki B&B Italia. Seria ta obejmuje niezwykłe sofy, fotele i stoły o kształtach jakby żywcem wyjętych z filmów science fiction a mimo to przywodzących na myśl formy zaczerpnięte z natury.

Kolejnym słynnym projektem mebli Zahy Hadid jest seria Liquid Glacial, która obejmuje stoły, stoliki i krzesła. Nazwa serii nawiązuje do wrażenia, jakie meble te wywołują, przypominając przepływającą wodę. Kształty mebli z serii Liquid Glacial są bardzo organiczne i futurystyczne, a ich powierzchnie pokryte są geometrycznymi wzorami, które dodają im jeszcze więcej charakteru.

Unikatowość form, dbałość o szczegół a przede wszystkim niezwykłe wizjonerstwo  prac Zahy Hadid pozostaje wizytówką tej wielkiej architektki. Jej spuściznę można zobaczyć w naszej galerii, ponieważ w naszej kolekcji tapet znajdują się wzory zaprojektowane przez nią.

Patricia Urquiola

Patricia Urquiola uznawa jest za jedną najwybitniejszych przedstawicielek współczesnego wzornictwa. Urodzona w 1961 roku w hiszpańskim Oviedo, studiowała architekturę w Madrycie, ale marzyła o mekce światowego wzornictwa – Mediolanie i tam  ukończyłą wydział wzornictwa. Miała tez przywilej i szczęście dostać się pod skrzydła samego Achille Castiglioni. Jej kolejnym menorem był Vico Magistretti. To z n im zaprojektowała ikoniczne już dziś krzesło Flower, sofę Loom i szezlong Chaise Longue. A jeden ze swoich projektów – fotel Bergere Légere Urquiola – Patricia zadedykowała właśnie Magistrettiemu.

Patricia Urquiola, dzięki swojej wszechstronności i talentowi, stawia sobie nieustanne wyzwania i udowadnia, że w dziedzinie projektowania przedmiotów użytkowych – nie ma dla niej rzeczy niemożliwych. Projektuje m.in. krzesła, fotele, pufy, sofy, stoliki, regały, dywany, dzbanki, wazony, płytki, a nawet klamki do drzwi.

Urquiola, Hiszpanka z Oviedo pragnie aby jej projekty pobudzały zmysły. I tak właśnie jest ponieważ jej wzory, konstrukcje i faktury  wzbudzają w użytkowniku emocje, a jednocześnie – precyzja i zaawansowanie technologiczne, mimo pozornej prostoty – czynia jej przemioty idealnie użytkowymi.
Za swoją działalność designerka otrzymała w 2011 roku Order Izabeli Katolickiej z rąk samego króla Hiszpanii Juana Carlosa I, a także została wprowadzona do Interior Design Hall of Fame.

Jak pisaliśmy już wcześniej, projekty Patricii Urquioli nie tylko sprowadzały się do projektowania mebli. Jest ona także autorką niezwykle cenionych deseni i wzorów płytek dla Mutiny, wśród których Azulej, Bas Relief i słynne heksagony śmiało można zaliczyć niemal do klasyki. Mutina jest dostępna w salonach Internity Home w Warszawie i Łodzi, a także Prodesigne w Krakowie.

Patricia Urquiola tworzy meble, lampy i przedmioty użytkowe, ale również wnętrza obiektów i wystaw. Jedną z jej najbardziej znanych aranżacji jest hotel Mandarin Oriental w Barcelonie. Jej prace spotykają się z uwagą mediów i zachwytem konsumentów. Zdobyła tytuł Designer Roku przyznawany przez Elle Decor, nagrody: Good Design Award, Red Dot Design Award, a Home i Häuser przyznał jej tytuł Projektanta w latach 2000-2010. Jej prace wyróżnia niezwykle wyrafinowane połączenie faktur, tekstur i kolorów. Są niezwykle eleganckie i dopracowane.

Podobnie jak Zaha Hadid, Patricia dzieli się chętnie swoją ogromną wiedzą. Uczy designu w jednej z najbardziej prestiżowych szkół – Domus Accadame w Mediolanie.

Nica Zupanc

Ta słoweńska projektantka postawiła na wyrafinowaną kobiecość w zdominowanym przez mężczyzn świecie designu. Świadomie gra kobiecością –  w swoich pracach  wykorzystuje pióra, kokardki, wstążki czy koronki, dodając im nieco punkowego twistu.

Nika skończyła z wyróżnieniem  Akademię Sztuk Pięknych w Lublanie i od razu objechała ze swoimi pracami największe imprezy branżowe, w tym London 100% Design i Milan Design Week. Dostrzeżono ją niemal natychmiast, bo już w 2004 roku British Council umieścił ją na liście najbardziej utalentowanych młodych profesjonalistów, czyli The Rising Stars of New Europe. Rozpoznawalność przyniósł jej, okraszony czarnym humorem, projekt Voodoo Dolls.

Jej rysem charakterystycznym jest nawiązywanie do kobiecych bohaterek i akcesoriów w projektach – np. hit targów w Mediolanie – czyli lampy Lolita czy Maid Chair inspirowane fartuszkiem pokojówek. Jej prace apatują seksapilem , ale tez prowokują – jak np. słynne skórzane krzesło „Tailored zainspirowane kobiecym gorsetem.

Takich projektów jest zdecydowanie więcej np.Mrs. Dalloway wygląda jak puderniczka, nazwę zawdzięcza bohaterce powieści Wirginii Woolf a jest… płyta indukcyjną. Kolekcja Scarlet Splendour wygląda jak zestaw cukierkowych puzderek na toaletce elegantki i niezmiennie przywodzi na myśl Grand Hotel Busapest Wesa Andersona swą lukrowaną formą.  Bowiem dla Niki Zupanc przedmioty jak za dotknięciem różdżki stają się damskimi bibelotami. Przewrotnymi bo kokietującymi a jednocześnie ultranowoczesnymi, łamiącymi wszelkie stereotypy.

I choć nie uważa się za feministkę, do większości prac przemyca sfeminizowane formy. Jej Cherry Lamp, przeskalowana lampa w kształcie wiśni, kusi zmysłową czerwienią niczym szminka. Sofa Modesty Bench, z drewna kanadyjskiego klonu, niby przypomina prostą ławkę, ale przewiązana jest satynową wstążką, dzięki czemu nabiera szlachetności i nowego znaczenia..